I 2022 blei havforskarane med som observatørar på MS Brattholm – ein 15 meters reketrålar som har dispensasjon til å fiske makrell med snurrevad på sørvestlandskysten.
Toktrapporten frå turen er no ferdig, og basert på observasjonane sende også HI innspel til Fiskeridirektoratet i forkant av årets sesong.
Av Erlend Astad Lorentzen, Havforskingsinstituttet
Snurrevad er effektivt – nokre gonger for effektivt
Bifangst av andre artar enn den du fiskar etter og at du kan risikere å fange for mykje fisk for ein liten båt, er to kjende snurrevadproblem som fangstforskarar ved HI jobbar for å minimere.
Dette var bakgrunnen til at forskarane gjekk med «Brattholm», som er med i HI sin referanseflåte.
Dette var funna
I løpet av tre turar til Lista og Jarstein (Karmøy) fann dei ut at:
- Dei fekk svært lite bifangst (0,4 prosent).
- Makrellen var umogeleg å fange med tre taukveilar, mens fem gav gode fangstar.
- Skumringa var den beste tida å fiske på.
- Dagsfangstane var på 0 og 5 tonn makrell ved Lista, og 53 og 55 tonn ved Karmøy.
– Det var med andre ord eit par solide fangstar, særleg etter at fiskarane fokuserte på skumringa, seier havforskar Kjell Nedreaas.
– Det låge innslaget av bifangst kan skuldast at det var få andre artar tilgjengeleg der og då. Det er for tidleg å slå fast at metoden gir lite bifangst, legg han til.
I dagslys slapp makrellen unna nota
Havforskarane utstyrte snurrevaden med kamera, og fekk til ein viss grad innsikt i makrellen si åtferd. Men berre i dagslys.
– Vi ser at det står mykje makrell i opninga på nota. Desse klarer å svømme unna når fiskarane hiver inn nota, fordi då går ho seinare enn ved tauing.
Makrellfiske med snurrevad
Det er lov å fiske makrell med snurrevad i Skagerrak, men dette har det vore lite interesse for.
Fiskeridirektoratet kan gi dispensasjon til eit forsøksfiske for fartøy i kystfartøygruppa langs kysten mellom Bryne på Jæren og Lista vest i Agder.
I dette området har Ognabukta på Jæren vore ein hotspot for slikt fiske.
Fire båtar fekk dispensasjon i 2022, men berre “Brattholm” landa fangst.
Opningsdato for dispensasjonsfisket i 2023 er 20. oktober.
Teorien er at makrellen ikkje viker unna nota i same grad når det er mørkt. Kanskje hamnar dei også i notposen i større grad, fordi dei ikkje ser snurrevaden komme.
Dunka for mykje i botnen
Forskarane såg også at reiskapen etter gjeldande krav var nær eller i kontakt med botnen meir enn optimalt. Då er det større risiko for bifangst av flyndrer, og også for å hekte fast snurrevaden.
Havforskingsinstituttet har derfor sendt forslag til Fiskeridirektoratet om endringar i reiskapsdesignet, som skal sikre at reiskapen fiskar to meter over havbotnen.
I Fiskeridirektoratet sine vilkår er det også krav om inspektør frå direktoratet eller forskingspersonell frå Havforskingsinstituttet om bord.
– Det er eit lovande og interessant fiskeri som vi ønsker å følge opp. Vi vil ha meir data om bifangst og utvikle ein så god reiskap som mogleg, seier Nedreaas.
(Denne artikkelen ble først publisert på Havforskningsinstituttets nettside)
